LEGO Serious Play, czyli jak skutecznie uczyć się z porażek
Jak nauczyć się radzenia sobie z porażkami? Mogą nam w tym pomóc klocki LEGO, które znamy od dziecka. Budowanie z klocków pomaga dzieciom zdobyć cenną wiedzę dotyczącą tego, jak radzić sobie z wyzwaniami czy niepowodzeniami. Tworząc różne konstrukcje maluchy poznają słodki smak pierwszych sukcesów, ale też mogą nie radzić sobie z emocjami, gdy coś im się nie udaje. Zabawa klockami daje okazję do omówienia z dzieckiem niepowodzeń i pokazania mu, jak na nią reagować. Zachęca do zastanowienia się, dlaczego na przykład warto próbować zbudować wysoką wieżę jeszcze raz i co zrobić, by następnym razem się nie zawaliła.
Bardzo cenne są figurki LEGO. Wchodzenie za ich pomocą w różne role to doskonała aktywność, którą możemy wykorzystać do wielu celów. Nie tylko rozwija zachowania opiekuńcze czy społeczne, lecz może być także jednym ze sposobów na radzenie sobie z problemami. Nieśmiałe dziecko, bawiąc się w dzielnego strażaka, może poczuć w zabawie, jak to jest być liderem grupy. A mało wrażliwy maluch może nauczyć się empatii, wcielając się np. w lekarza chorych zwierzątek.
I czasem łatwiej jest opowiedzieć o tym, co nas trapi, gdy mówimy głosem figurki, a nie swoim.
Okazuje się, że zabawa klockami może być… serious. I to bardzo.
A gdyby tak wykorzystać LEGO do zbudowania symbolicznego, metaforycznego modelu reprezentującego naszą, “dorosłą” porażkę? Prześledzić krok po kroku podejmowane działania, proces, decyzje? Dzięki nim możemy również pokazać relacje, zależności, wpływ decyzji.
Na kanwie takiego pomysłu powstała w 2002 roku Metoda LEGO Serious Play (LSP). Od tego czasu ewoluowała i stawała się coraz bardziej popularnym narzędziem, wzmacniającym uczenie się na przeżytych doświadczeniach. Najczęściej można się z nią spotkać na warsztatach:
- mających na celu poprawę jakości biznesu i struktury organizacyjnej firmy, np. rozwiązywanie problemów, stymulowanie rozwoju, planowanie strategiczne, wprowadzenia zmian organizacyjnych,
- z zakresu innowacji oraz rozwoju produktu – testowanie nowych pomysłów, branding, wprowadzenie nowych usług na rynek, Customer Experience,
- wspierających rozwój pracownika i całego zespołu – uświadamianie własnych możliwości, kreowanie poczucia wspólnoty/jedności, umiejętność pracy w zespole itd.
Zaletą opisywanej metody jest wszechstronność – mogą korzystać z niej firmy, fundacje, organizacje non-profit, słowem – każdy. To dobre ćwiczenie warsztatowe zarówno dla pracowników wszystkich szczebli, jak i kadry menadżerskiej.
Jak może wyglądać warsztat z LSP?
Lego Serious Play session.
Wyobraź sobie, że przychodzisz na warsztaty, gdzie pośrodku sali stoją połączone niczym wyspa stoły, a na środku tejże wyspy leży kilka tajemniczych woreczków.
Zajmujecie z Twoim zespołem miejsca przy stole. Zależnie od celu spotkania mogą dołączyć do Was inne Zespoły z którymi współpracujecie.
Trener prowadzący dzisiejsze szkolenie prosi każdego z Was o wzięcie po jednym woreczku i wysypanie przed sobą jego zawartości. Przed sobą masz 6 kloców – dwa czerwone, trzy żółte, i jeszcze jeden żółty z oczami po bokach.
Pierwsze zadanie na rozgrzewkę – zbuduj kaczkę! Masz na to 30 sekund 🙂
Następnie zadanie jest wspólnie omawiane i objaśniany jest jego cel.
Po rozgrzewce przechodzimy do meritum – na stole lądują przeróżne klocki, łączniki (pokazujące powiązania pomiędzy pojedynczymi modelami), tacki…
Bierzemy na tapet naszą porażkę. Najpierw zadaniem każdego z uczestników warsztatów jest zbudowanie całego projektu – od powstania do finału. Klocki są jego metaforą. Mówimy tu o projekcie, zdarzeniu, przypadku, który przeżyliśmy i doświadczeniach, z które chcemy omówić. Możemy rozmawiać o sukcesach czy porażkach, ale też o usprawnieniach działania czy relacjach. Zależy to od ustalonego wcześniej celu spotkania.
Następnie każda osoba opisuje swój model i wyjaśnia co oznaczają poszczególne klocki – czyli elementy.
Na tym etapie każdy z uczestników może się wypowiedzieć. Klocki są tylko rekwizytem, który ułatwia taką wypowiedź. Dzięki tej metodzie wszyscy na warsztacie jesteśmy równi – począwszy od prezesów, a skończywszy na szeregowych pracownikach.
Powstałe abstrakcyjne modele są zwykle metaforą, ale czasem mogą być dosłownym zobrazowaniem tego, co chcesz powiedzieć. Stanowią doskonały pretekst do tego, by w bezpieczny sposób wyrazić swoje zdanie.
Następnie grupa wspólnie zaczyna budować model “idealnego” rozwiązania w oparciu o wcześniejszą dyskusję. Trener poprzez zadawanie szeregu pogłębiających pytań inspiruje uczestników do tworzenia modeli oraz omawiania i analizy ich znaczenia, symboliki oraz zależności. W konsekwencji powstaje model “przyszłościowy”, eliminujący błędy, niepotrzebne zależności, które miały wpływ na porażkę, uwzględniający np. dodatkowe powiązania.
Modele te są podstawą do dyskusji w grupie, do dzielenia się informacjami, do rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. Warsztatom towarzyszy duża dawka radości, ale też skupienia i zaangażowania.
Na koniec zabawy każdy przedstawia pozostałym uczestnikom swój punkt widzenia, wspólnie omawiacie sytuację i przebudowujecie realny scenariusz działania tak, aby nie doprowadzić do porażki, ulepszyć działanie czy poprawić relacje w zespole – zależnie od celu ćwiczenia.
Jak zacząć?
LEGO Serious Play to bardzo fajna, szybka metoda, do ogarnięcia w kilka dni.
Nie potrzebujemy mieć „pracownika LEGO” w biurze, żeby dać radę. Możemy zacząć od włączenia YouTube, gdzie znajdziemy filmiki instruktarzowe, pokazujące opis całego procesu, plus masę fajnych przypadków, w których ludzie którzy praktykujący LSP dzielą się swoja wiedzą za darmo. Warto też skorzystać ze wsparcia certyfikowanych facilitatorów LEGO®️ Serious Play®️, którzy dobrze znają tajników prowadzenia grupy i mają doświadczenie w pracy z tym narzędziem, dodając do niego nową, cenną wartość.
Przykładowe materiały:
Klocki przeznaczone do LSP możemy zamówić wchodząc na lego.com i wpisując Serious Play.
Mamy do wyboru kilka zestawów. Te najprostsze kosztują kilkaset złotych i przeznaczone są do pracy dla maksymalnie czteroosobowego Zespołu. Jeżeli myślimy o większym Zespole, 10-12 osób, są dostępne również większe zestawy, które zawierają nawet 2000 elementów.
Warsztaty z LEGO Serious Play w zależności od celu i charakteru mogą trwać nawet kilka dni. Nie musimy jednak od razu przeprowadzać tak długich spotkań. Można zacząć od 2 – 4 godzinnego spotkania, korzystając z przedstawionych wcześniej wskazówek orz materiałów wideo ?
Korzyści z zastosowania LEGO Serious Play:
- wszyscy biorą udział w dyskusji i mają swój wkład w rozwiązanie poprzez wyrażanie swoich refleksji i przemyśleń.
- metoda łączy wizualizację, działanie, krytyczne myślenie i rozmowę o tym, co się tworzy.
- koncentruje się uwagę uczestników na treści i temacie spotkania, a nie na mówcy, co ułatwia kompromisy i zmniejsza nieporozumienia.
- odpowiedź jest w samym systemie – nikt w grupie nie zna odpowiedzi na postawione wyzwanie, ale umożliwia się uczestnikom wyrażenia swojego zdania oraz wysłuchania siebie nawzajem.
- nie ma jednej poprawnej odpowiedzi – jest miejsce na odmienne (różne) poglądy, spojrzenia na daną sytuacje, Może powstać wiele metaforycznych modeli, które ukazują nowe rozwiązania
Bo z LEGO warto
LEGO Serious Play pomaga otwierać i rozwijać rozmowę na dany temat w organizacji. Przestrzeń do swobodnego mówienia wynika z:
- “doświadczania rękami” (“thinking with your hands” oraz “hands on, minds on”)
- przyzwoleniem włączania wyobraźni – każdy uczestnik buduje co najmniej jeden model
- konstrukcji rozmowy, dzięki której każdy ma szansę zabrać głos, każdy ma okazje do dzielenia się swoją opowieścią.
- ciągłego używania metafor – tworzymy własne znaczenia i interpretacje.
- pozytywnych skojarzeń związanych z budowaniem ze znanych większości z dzieciństwa klocków – budujemy od pierwszych minut warsztatu.
LEGO Serious Play jest bardzo “dobroporażkową” metodą pracy. A jeśli na początku macie trudności z rozmawianiem o błędach i niepowodzeniach, z formułowaniem pytań, to dołóżcie do tego Failowship, nasze narzędzie podpowiadające pytania, którymi należy zacząć rozmowę o porażkach.
I odważcie się skorzystać z LEGO Serious Play, aby wizualizować, budować i bawić się nauką z porażek, tak na serio!
Zaciekawiliśmy was? Poszukajcie, pogooglajcie, podzielcie się swoimi inspiracjami ?
LEGO®, Seriousplay® oraz Serious Play® są znakami towarowymi i są objęte prawami autorskimi Grupy LEGO.
fotografia tytułowa: piqsels.com
