Katastrofa “Jana Hewelisza”, czyli utracone doświadczenie
Wczesnym rankiem, 14 stycznia 1993 w godzinach porannych na Morzu Bałtyckim u wybrzeży niemieckiej wyspy Rugia zatonął polski prom “Jan Heweliusz”. Wydarzyło się to podczas sztormu o rzadko spotykanej sile 12 stopni w skali Beauforta. W katastrofie zginęło 55 osób – 20 marynarzy i 35 pasażerów. Uratowano 9 marynarzy.
Ta katastrofa była jedną z najtragiczniejszych, jakie zdarzyły się w Polsce. Jako przyczynę wypadku Odwoławcza Izba Morska uznała zły stan techniczny statku i błędy kapitana. [1]
Do tej historii na łamach trojmiasto.wyborcza.pl wróciła Joanna Wiśnowska w rozmowie z Markiem Błuciem, kapitanem żeglugi wielkiej i dziennikarzem, który w sprawie przyczyn zatonięcia promu przeprowadził szczegółowe śledztwo.
W tej tragicznej historii, najstraszniejsze jest to, że nie wyciągnięto z niej żadnego doświadczenia dotyczącego sposobu używania tratw ratunkowych na statkach…
[Czy] Katastrofa „Jana Heweliusza” coś zmieniła w żegludze promowej?
– Raczej nie. Można nawet powiedzieć, że doświadczenia z niej wynikające zostały zmarnowane. Na przykład, gdy w 2006 roku, opodal Gotlandii, wywracał się szwedzki pojazdowiec „Finnbirch”, załoga nie podjęła próby ewakuacji „metodą Heweliusza”, bo jej nie znała. Zapewne indywidualna wiedza niektórych polskich marynarzy, którzy dowiedzieli się o szczegółach ewakuacji z „Heweliusza”, wzrosła, natomiast nie ma to pieczęci oficjalnych autorytetów. Nasz prom nie jest tu wyjątkiem. Sedno leży głębiej. Dwa lata temu czasopismo towarzystwa klasyfikacyjnego GNV GL ujawniło, że w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku wypadkowość śmiertelna w światowej żegludze handlowej wzrosła o ok. 100 proc. To rzecz fenomenalna i sensacyjna, fenomenalna w cudzysłowie. W żadnej branży nie zdarzyło się, żeby wypadkowość rosła w sytuacji takiego postępu techniki. Do tego od 2002 roku mamy w żegludze obowiązek kopiowania lotniczego systemu bezpieczeństwa. Można się spodziewać, że liczba śmiertelnych wypadków zmaleje, a ona urosła.
Przejdź do artykułu
prom Jan Hewelisz, foto by Balcer – Praca własna, CC BY 2.5, Link
źródła:
[1] Katastrofa promu Jan Heweliusz, Wikipedia, strona https://pl.wikipedia.org/wiki/Katastrofa_promu_Jan_Heweliusz, zczytano 13.01.2018
[2] 25 lat temu zatonął “Jan Heweliusz”. “Doświadczenia zostały zmarnowane”, trojmiasto.wyborcza.pl, zczytano 13.01.2018